Miałam dziś przyjemność gościć w na konferencji dla nauczycieli, studentów oraz osób pracujących z dziećmi i młodzieżą „Spotkanie z innym„, inaugurującą Tydzień Edukacji Globalnej, w ramach 4. edycji cyklu działań edukacyjnych promujących szacunek i solidarność względem innych kultur. Spotkanie zorganizowane zostało w Muzeum Narodowym w Szczecinie przez Fundację Artykuł25
(*projekt współfinansowany w ramach programu polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP)
Opowiadałam między innymi o tym, jak można pracować z dziećmi i młodzieżą szkolną nad budowaniem postaw tolerancji i świadomości różnic i podobieństw kulturowych, poprzez odczytywanie znaczeń w afrykańskiej sztuce współczesnej. Zaprezentowałam twórczość kilku najważniejszych artystów pochodzących z Ghany, Beninu, Kamerunu, Kongo czy Nigerii. Zrozumienie treści przekazywanych przez takich artystów, jak Romuald Hazoume, Farbice Monteiro, Yinka’i Shonobare, Ibrahim Mahama, Meschac Gaba, El Anatsui, Pascal Marthin Tayou czy Sammy Baloji, stanowi dobry punkt wyjścia do podjęcia dyskusji nad problemem dyskryminacji rasowej, ale także westernizacji i zacierania tradycji w Afryce, obrazowania zjawiska homogenizacji kulturowej, a poprzez to rozwijania świadomości różnorodności międzykulturowej. Przytoczeni artyści, sięgając do różnego rodzaju mediów, jak instalacje, rzeźba, malarstwo czy działania intermedialne i performance, poruszają także inne problemy, związane między innymi z wpływem globalizacji na kultury Afryki, takie jak konsumpcjonizm, wyzysk ekonomiczny, zagrożenia ekologiczne czy epidemie. Jest to wyraźnie widoczne w ich twórczości, szczególnie gdy sięgają po medium w jakie przekształcają śmieci – Afryka staje się bowiem wielkim śmietniskiem świata Zachodu, a artyści, tworząc dzieła powstałe z twórczego recyklingu, wykorzystując np. puszki, karnistry, elementy pochodzące z naszych komputerów, przekształcając w obiekty artystyczne, a następnie prezentując w przestrzeniach kontemplacji estetycznej – galeriach, na międzynarodowych festiwalach sztuki – unaoczniają nam jak dalece sięga problem niszczenia tradycyjnych wartości, wykorzystywania zasobów naturalnych Afryki, a jednocześnie niszczenia jej flory i fauny oraz struktur społecznych.
Sztuka stanowi znakomite narzędzie do przeciwdziałania uprzedzeniom rasowym i budowania postaw sprzyjających komunikacji międzykulturowej. Jest również istotna dla zrozumienia odmienności kulturowej czy „inności”. Wykład miał na celu wskazanie, jak za pośrednictwem działań twórczych, nowoczesnych metod i działań projektowych opowiadać młodzieży szkolnej o kulturach Afryki, postrzeganej wciąż jako monolit kulturowy i służącej za przykład „prymitywizmu”, ukazać jej różnorodność i ogromne społeczne znaczenie.
Prezentacja z wykładu znajduje się na platformie Prezi i jest dostępna online.
